Effecten van de Coronacrisis op kinderen
Inmiddels zijn we beland in de achtste week van de intelligente lockdown en gaan volgende week 11 mei de scholen en opvang weer open. Jullie hebben vast alle (goedbedoelde) adviezen en activiteiten op social media de revue zien passeren: van ‘Hoe maak ik een dagschema?’ tot aan ‘De 10 leukste activiteiten binnenshuis’. Kinderen verblijven binnenshuis. Wat zijn de effecten van deze crisis op onze kinderen?
Korte termijn effecten
Deze onrustige tijd heeft zijn weerslag op elk kind. Baby’s voelen de stress of spanning van hun ouders. Je kunt dit merken, als ze bijvoorbeeld onrustig zijn of meer huilen. Dreumesen kunnen ongeduldiger worden of slechter gaan eten of slapen, doordat ze opa en oma niet meer zien (en niet met hen mogen knuffelen). Peuters en kleuters kunnen de vraag stellen waarom ze niet meer naar de peutergroep en school gaan. Schoolkinderen kunnen reële angst ervaren door wat ze op het jeugdjournaal zien en wellicht zijn er dierbaren aan Corona overleden.
Je hebt grofweg twee groepen kinderen: kinderen die deze periode geweldig vinden, want
- Pa & ma zijn altijd thuis
- Er is minder haast, we hoeven nergens op tijd naar toe
- Er is letterlijk meer rust en geen stress; denk bijvoorbeeld aan kinderen die beter gedijen in prikkelarme omgevingen, introverte kinderen en kinderen die gepest worden op school
En je hebt een groep kinderen die deze periode als negatief beleven, doordat:
- Ze vriendjes & meesters/juffrouwen/pedagogisch medewerkers missen
- Ze de kerk, familie en andere sociale contacten missen
- Alle buiten activiteiten zijn stopgezet (sport, feestjes, uit eten) en ze het saai vinden
Uiteraard kunnen deze gevoelens elkaar ook afwisselen.
Lange termijn effecten
Pandemieën hebben verstrekkende gevolgen op alle domeinen van het leven en de maatschappij. Op wereldschaalgrootte heeft dit effect op de volgende generaties. Wat doet het met gezinnen?
Onderzoek laat zien dat stress bij ouders vaak samen gaat met problemen in de opvoeding. Ouders met hogere fysiologische stressniveaus hebben bijvoorbeeld groter risico op kindermishandeling. Gestreste ouders interpreteren het gedrag van hun kind vaker negatief. Stress veroorzaakt natuurlijk niet altijd opvoedingsproblemen of kindermishandeling, maar stressfactoren kunnen de opvoeding wel bemoeilijken.
En als je in financiële moeilijkheden zit vanwege gedwongen ontslag, of je bent alleenstaand en je moet thuiswerken met thuisonderwijs en vermaak combineren, of je bent angstig omdat je in een risicogroep zit vanwege je gezondheidsstatus, dan zijn deze stressfactoren drukkend op een gezellig thuis en een gezellige opvoeding.
Opvoeden= vόόrleven
Jonge dieren kijken goed naar hoe hun ouders iets aanpakken en doen het vervolgens na. Kijk bijvoorbeeld naar jonge eendjes, netjes in een rij volgen zij hun ouders/opvoeders. Kinderen kijken ook naar hun ouders. Een baby die niet goed weet hoe hij moet reageren in een bepaalde situatie kijkt naar de reactie van zijn moeder. Opvoeden is vόόrleven, het voordoen. Misschien is het nu nog meer dan vόόr de Coronacrisis: kinderen kijken naar ons hoe wij reageren op deze crisis. Jouw reacties en gedrag hebben wellicht het meeste effect op je kinderen dan alle top 10 leukste activiteiten en dagschema’s.
Su’en Verweij – mei 2020
Gebruikte bronnen:
https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2020/03/hoe-kunnen-gezinnen-de-coronacrisis-doorstaan
